Statystycznie jeden na czterech Polaków, zapytanych dlaczego nie sporządzili testamentu, odpowiada: „nie mam nic cennego, co mógłbym zostawić po sobie”. I statystycznie jest to wielką nieprawdą. Szacując swój majątek, wielu z nas zapomina o środkach gromadzonych w ramach, ogólnie mówiąc, składek ZUS. To aktywa ulokowane bezpiecznie, zagwarantowane ustawowo – a najważniejsze jest to, że podlegają dziedziczeniu (przynajmniej w części). Nawet, jeśli nie mamy za wiele dóbr materialnych, warto pamiętać o tej składowej naszego majątku.
Nasze środki w ZUS są wielkim nieobecnym procesu sukcesji. Na subkontach ZUS ulokowane jest prawie 540 miliardów złotych, podczas gdy na przykład w 2020 roku wypłacono spadkobiercom osób zmarłych jedynie pół miliarda złotych! Mało kto pamięta i mało kto wie, że te środki podlegają dziedziczeniu. Podobnie, jak pieniądze odkładane w otwartych funduszach emerytalnych. Zgodnie z przepisami subkonto ZUS posiada każda osoba ubezpieczona po 31 grudnia 1968 roku – a więc większość aktywnych zawodowo Polaków.
Po śmierci ubezpieczonego, połowa środków z automatu trafia do współmałżonka i ląduje na jego indywidualnym koncie emerytalnym. Druga połowa podlega normalnym zasadom sukcesji – o ile ubezpieczony nie wskazał konkretnej osoby już na etapie przystępowania do ubezpieczenia. Majątek ten wchodzi w skład masy spadkowej i podlega normalnym zasadom dziedziczenia. Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie podejmuje żadnych działań automatycznie – każdorazowo wypłata po osobie zmarłej jest realizowana na wniosek uprawnionych spadkobierców (lub wskazanego beneficjenta – jeżeli taka była wola zmarłego). Warto uwzględnić ten fakt w testamencie, aby choćby poinformować spadkobierców o istnieniu takiego majątku.
Tak. Warto wiedzieć. Na kontach ZUS i OFE przez wiele lat zalegają pieniądze jedynie z tego powodu, że osoby zmarłe nie zatroszczyły się o przekazanie informacji swoim bliskim. Osobą dziedziczącą nie musi być rodzina – ostatnia wola może być tu kluczowa. Nie czekaj. Sprawdź, ile środków posiadasz w ZUS i OFE. I napisz testament!