Formalizowanie ostatniej woli to jedna z najważniejszych decyzji, jaką powinien podjąć każdy z nas. Wielu wciąż dojrzewa do niej, niektórzy zapewne nie zdążą, liczni zbagatelizują temat – tak mówi statystyka. Wszystkim, którzy uważają, że samo spisanie testamentu jest trudne, dedykujemy nasz poprzedni wpis o wydziedziczeniu. Życie jednak czasem pisze, jak wiadomo, najbardziej nieprzewidywalne scenariusze i zdarzają się nawet sytuacje, w których spadkobierca – mimo uwzględnienia w testamencie – nie otrzyma spadku. Dlaczego? Bo jest niegodny.
Czasem fakt umieszczenia w testamencie konkretnej osoby budzi oczywiste poczucie niesprawiedliwości wśród rodziny i najbliższych. Czasem powszechnie wiadomo, że konkretna osoba jest po prostu niegodna dziedziczenia. Aby pozbawić taką osobę spadku, a także prawa do zachowku, należy wykazać przed sądem taki stan faktyczny.
Niegodny dziedziczenia jest spadkobierca, który:
- doprowadził do sporządzenia albo odwołania testamentu, działając podstępem lub posługując się groźbą wobec testatora,
- podrobił lub przerobił testament, albo wykorzystał testament podrobiony lub przerobiony – bądź też świadomie testament ukrył lub zniszczył,
- dopuścił się ciężkiego przestępstwa przeciwko spadkodawcy.
W każdej z powyższych sytuacji, decyzję o zaistnieniu przesłanki do uznania kogoś niegodnym dziedziczenia, podejmuje sąd cywilny. Nawet w przypadku, gdy spadkobierca dopuścił się przestępstwa przeciwko spadkodawcy i zostało ono potwierdzone wyrokiem w postępowaniu karnym – to do pozbawienia takiej osoby udziału w spadku niezbędne jest uznanie, iż było to przestępstwo „ciężkie” i że stanowi powód do uznania skazanego niegodnym. Taki wyrok wydaje sąd cywilny.
Skutkiem uznania za niegodnego spadku jest całkowite wyłączenie z dziedziczenia. Status niegodnego pozbawia jakiegokolwiek prawa, również do zachowku. Prawo traktuje tą osobę w taki sposób, jakby nie dożyła otwarcia spadku. Ma to znaczenie o tyle, że część spadku przypadająca Niegodnemu przechodzi na inne osoby – według kolejności dziedziczenia ustawowego.
Sukcesja to obszar skrywający wiele niuansów i nieoczywistości – być może dlatego jest wciąż mocno niedocenianym elementem naszego życia. Warto pamiętać, że ostatnia wola nie oznacza bezwarunkowo przekazania części majątku, nawet tym, którzy na to nie zasługują (biorąc pod uwagę choćby poczucie sprawiedliwości społecznej). Nie otrzymasz spadku jeżeli jesteś Niegodny
